In het boek De kist verzamelt journalist Rob Bruntink de meest prachtige en inspirerende uitspraken uit het gelijknamige televisieprogramma, waarin presentator Kefah Allush in zijn Fiat 500 op bezoek gaat bij bekende Nederlanders. Hij gaat met hen in gesprek over leven en dood. Ze spreken over onderwerpen als verlies, rouw, sterfelijkheid, euthanasie, dementie, zelfdoding, afscheid nemen en het leven na de dood. Bijna en passant worden daardoor waardevolle levenswijsheden en inzichten gedeeld. In dit interview vertelt Rob Bruntink waarom hij het belangrijk vindt om meer te praten over de dood.
Door: Sanne Peters
“Wat mij vooral fascineert is dat mensen zich zo verschillend kunnen verhouden tot de dood. Aan de ene kant hebt je ‘vakidioten’ zoals ik die het onderwerp zeer interessant vinden en zich er vol op storten. Aan de andere kant heb je mensen die het liefst de struisvogel uithangen, hun kop in het zand steken en er niets mee te maken willen hebben. Tussen die uitersten zit een groot gebied. Dat vind ik interessant: hoe kan dat zo verschillen en waarom is dat zo?”
Een hoop mensen willen niet praten over de dood of worden ongemakkelijk van het onderwerp. Is dat problematisch?
“Ik heb daar geen oordeel over en probeer daar dus niet normatief over te zijn. Maar als je naar de realiteit kijkt, heeft het wat onpraktische kanten als mensen helemaal niet over de dood nadenken of het er niet met hun naasten over hebben. Zo kan je voor allerlei verrassingen komen te staan of opeens belangrijke keuzes moeten maken, die jou overvallen als je ernstig ziek blijkt te zijn. Uit de praktijk blijkt dat het leven een stukje makkelijker wordt, zeker in zo’n turbulente tijd, als je er al wat meer over hebt nagedacht.
Ook puur praktisch gesproken; als je je wensen over de uitvaart op papier hebt gezet en je gaat opeens dood, dan is het voor de nabestaanden prettig om te weten dat er ooit al wensen zijn opgesteld. Als nabestaande wil je immers het liefst een uitvaart regelen op een manier die past bij degene overleden is.
Ik ben dus geneigd om te zeggen dat het verstandiger is om enige openheid aan te nemen in relatie tot de dood, maar ik zeg niet dat het een must is. Je kan er ook voor kiezen om er helemaal niet over te praten en bij wijze van spreken blind achteruit lopend in je gegraven graf te vallen. Dat kan ook, al zal ik het niemand aanraden.”
Waarom wilde je de meest inspirerende uitspraken uit het programma ‘De kist’ bundelen in dit boek?
“Naast dat ik het mooi programma vind, wilde ik de vluchtigheid van het programma iets temperen en mensen de kans geven om via het boek terug te blikken op 12,5 jaar het tv-programma ‘De kist’.
Toen ik voor dit boek de afleveringen terugkeek, waren er best wat verhalen die me dieper raakten. Bijvoorbeeld die van Annie Schilder. Zij wilde helemaal niets over kanker of de dood weten, terwijl ze de diagnose borstkanker had gehad en ook allerlei behandelingen had ondergaan. Zo reed ze nooit meer langs het ziekenhuis waar ze die behandelingen kreeg, sprak ze het woord kanker niet uit maar noemde het hooguit ‘k’ of vooral ‘de ziekte’. Ze wilde ook niet dat presentator Kefah Allush met de Fiat en daarop de kist op het dak bij haar voor de deur kwam. Ze hield zich op allerlei manieren erg afstandelijk van de dood.
Aan de andere kant had ze ook wat geleerd van de ziekte en de gevolgen daarvan. Zo stopte ze met de dingen die ze niet leuk vond in het leven en alles wat wel leuk was, vond ze nog leuker. Die rijkdom kreeg ze min of meer door de diagnose kanker.
‘Ik wil bereiken dat mensen eerder stilstaan bij de kwaliteit van hun leven’
Ik schrijf inmiddels al 25 jaar over de dood en het verhaal van Annie Schilder beschrijft wat voor mij een drive is: ik wil bereiken dat mensen eerder stilstaan bij de kwaliteit van hun leven en dit niet pas beseffen op het moment dat ze een potentieel levensbedreigende diagnose krijgen. Ik wil dat mensen constant bezig zijn met de kleine dingetjes die waardevol voor ze zijn en ze zich niet op het laatste moment zorgen gaan maken over hoe ze zich verhouden tot hun familie en de vrienden om hun heen. Ik wil niet dat ze een ziekte hoeven te krijgen voor die eye-opener. Zoals Maarten van der Weijden ook in het boek zegt: ‘sterven met spijt is erger dan het sterven zelf’”
Benieuwd geworden naar De kist naar aanleiding van het interview? Bestel het boek hier of het e-book hier.
–
Wil je vaker op de hoogte worden gehouden van interessante boeken, acties en interviews? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!